KONFERENCJE
organizowane / współorganizowane
przez KOMISJĘ BIBLIOGRAFII LINGWISTYCZNEJ
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA
WOKÓŁ SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH I SŁOWOTWÓRSTWA
Warszawa, 8 września 2017 r.
Organizatorzy: Instytut Slawistyki PAN i Komisja Bibliografii Lingwistycznej przy MKS.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI WYGŁOSZONE NA SESJI: SYSTEMY INFORMACYJNO-WYSZUKIWAWCZE:
1. Júlia BEHÝLOVÁ (Bratysława): Slovenská lingvistika v medzinárodných databázach.
2. Jakub BANASIAK, Paweł KOWALSKI, Marcin FASTYN (Warszawa): Ekwiwalencja wewnątrz- i międzyjęzykowa: wokół problemów wyszukiwania informacji w wielojęzycznej bazie danych światowego językoznawstwa slawistycznego iSybislaw.
3. Valentina G. KULPINA, Viktor A. TATARINOV (Moskwa): O kształtowaniu oryginalnych strategii bibliograficznych w szkole Zofii Rudnik-Karwatowej.
4. Zenon MIKOS, Maria PRZASTEK-SAMOKOWA (Warszawa): Odautorskie słowa kluczowe a słowa kluczowe i tagowanie w iSybislawie (na wybranych przykładach).
5. Яўгенія ВОЛКАВА (Mińsk): Спосаб прэзентацыі ключавых слоў як частка камунікацыйнай сістэмы бібліяграфічнай базы iSybislaw.
POZOSTAŁE REFERATY WYGŁOSZONE NA SESJI: SYSTEMY INFORMACYJNO-WYSZUKIWAWCZE:
1. Wiesław BABIK (Kraków): Teoria przestrzeni mentalnych i integracji pojęć inspiracją do badań nad słowami kluczowymi.
2. Błażej OSOWSKI (Poznań): ISybislaw a dydaktyka uniwersytecka.
3. Danuta ROSZKO, Roman ROSZKO (Warszawa): Budowa oraz zastosowanie wielojęzycznych pamięci tłumaczeniowych, zawierających najnowszą leksykę słowiańską (języki: polski, bułgarski, rosyjski, ukraiński) oraz bałtycką - język litewski.
Uwaga: w powyższym wykazie nie uwzględniono referatów wygłoszonych na sesji Słowotwórstwo.
MIĘDZYNARODOWE SEMINARIUM NAUKOWE
БАЗИ ДАНИХ I СИСТЕМИ ДЛЯ ПОТРЕБ СУЧАСНОГО МОВОЗНАВСТВА
(BAZY DANYCH I SYSTEMY DLA POTRZEB WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKOZNAWSTWA)
Kijów, 13-14 czerwca 2017 r.
Organizatorzy: Instytut Języka Ukraińskiego NAN Ukrainy, Instytut Slawistyki PAN, Ukraiński Komitet Slawistów, Komisja Bibliografii Lingwistycznej przy MKS.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI:
1. Євгенія А. КАРПІЛОВСЬКА (Kijów): Картотека «портретів слів» як база та інструмент мовознавчих досліджень.
2. Paweł KOWALSKI (Warszawa): Słowa kluczowe w systemie iSybislaw jako narzędzie i przedmiot badań (Ключові слова в системі iSybislaw як знаряддя та предмет досліджень).
3. Валентина І. КРИТСЬКА, Юлія В. РОМАНЮК (Kijów): База даних «Граматичний словник української літературної мови. Словозміна» у нових лінгвістичних дослідженнях.
4. Zofia Е. RUDNIK-KARWATOWA (Warszawa): System informacyjno-wyszukiwawczy językoznawstwa slawistycznego iSybislaw po 10 latach – stan aktualny i przyszłość (Інформаційно-пошукова система славістичного мовознавства iSybislaw через 10 років – актуальний стан і майбутнє).
POZOSTAŁE REFERATY WYGŁOSZONE NA KONFERENCJI:
1. Валентина О. БАЛОГ (Kijów): Параметрична система традиційного й електронного варіантів тлумачного словника: порівняльний аналіз (на матеріалі «Словаря української мови» за ред. Б. Грінченка).
2. Jakub BANASIAK (Warszawa): Międzyjęzykowe wyszukiwanie informacji w bazie danych światowego językoznawstwa slawistycznego iSybislaw: stan i perspektywy (Міжмовний пошук інформації в базі даних світового славістичного мовознавства iSybislaw: стан і перспективи).
3. Олена А. ДЮНДИК (Kijów): Використання словникових та текстових баз даних під час формування реєстру джерельної бази тлумачної лексикографії сучасної української літературної мови.
4. Ірина С. ГНАТЮК (Kijów): Фразеологічні словники авторського типу: здобутки і перспективи.
5. Лариса П. КИСЛЮК (Kijów): Можливості пошуку слів за їхньою будовою у корпусах і словникових базах даних.
6. Юлія В. ПОЗДРАНЬ (Winnica): Роль інтернет-ресурсів у дослідженні дескриптивно-прескриптивного потенціалу «Російсько-українського словника» за ред. А.Ю. Кримського та С.О. Єфремова.
7. Любов С. САВЕЛЬЄВА (Mikołajów): Інформаційні технології створення словників.
8. Ганна В. СИТАР (Winnica): База даних «Синтаксичні фразеологізми в українській мові»: принципи створення та особливості наповнення.
9. Наталія В. СНIЖКО (Kijów): Сучасні лексикографічні системи в інтегральних дослідженнях розвитку мови й суспільства.
10. Оксана М. ТИЩЕНКО (Kijów): Картотека «Російсько-українського словника» за ред. А.Ю.Кримського та С.О.Єфремова (архівна): електронний варіант.
11. Ольга Ф. ЗАГОРОДНЯ (Kijów): Система опрацювання результатів асоціативних експериментів «STIMULUS».
WARSZTATY:
1. Віктор П. КУБАЙЧУК (Kijów): Авторський сайт «Хронологія мовних подій в Україні: зовнішня історія української мови».
2. Василь Ф. СТАРКО (Łuck): Проекти команди r2u.
3. Наталія П. ДАРЧУК (Kijów): Корпус української мови – джерело лексикографічної роботи.
4. Оксана М. ЗУБАНЬ (Kijów): Електронні частотні морфемні словники в Корпусі української мови.
5. Маргарита О. ЛАНГЕНБАХ (Kijów): Синтаксичний підкорпус: база даних граматичних конструкцій та модуль пошуково-аналітичних систем.
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA
SLAWISTYKA W PRZESTRZENI CYFROWEJ
Warszawa, 5-6 września 2016 r.
Organizatorzy: Instytut Slawistyki PAN, Komisja Bibliografii Lingwistycznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów, Grupa robocza „Slawistyka cyfrowa” konsorcjum DARIAH-PL.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI:
1. Євгенія А. КАРПІЛОВСЬКА (Kijów): Критерії визначення домінанти в класах еквівалентності термінів системи iSybislaw.
2. Paweł KOWALSKI (Warszawa): Organizacja wiedzy z zakresu języków południowosłowiańskich w systemie informacyjno-wyszukiwawczym iSybislaw.
3. Olga KUBEŠOVÁ PENSDORFOVÁ, Jana PAPCUNOVÁ (Praga): Bibliografie české lingvistiky v digitálním prostředí – problémy a perspektivy.
4. Оксана А. ОСТАПЧУК (Moskwa): Парадигматические связи ключевых слов и эффективность поиска в системе iSybislaw.
5. Юлія В. РОМАНЮК (Kijów): Відображення змісту документа у авторських термінах та ключових словах.
6. Zofia RUDNIK-KARWATOWA (Warszawa): Koncepcja banku terminologii językoznawstwa slawistycznego.
7. Jana WACHTARCZYK (Bratysława): Nové kvality jazykovej interakcie vo virtuálnom priestore.
8. Яўгенія ВОЛКАВА, Уладзімір КОШЧАНКА, Ніна СЯНКЕВІЧ, Генадзь ЦЫХУН (Mińsk): Стан і перспектывы лічбавых даследаванняў у Інстытуце мовазнаўства Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі.
POZOSTAŁE REFERATY WYGŁOSZONE NA KONFERENCJI:
1. Jakub BANASIAK (Warszawa): O autorskich słowach kluczowych z perspektywy systemów informacyjno-wyszukiwawczych.
2. Лариса П. КИСЛЮК (Kijów): Еквівалентність термінів спільного походження в слов’янських лінгвістичних традиціях і школах.
3. Małgorzata KORNACKA (Warszawa): Czy gramatyka historyczna może pomóc w sformułowaniu algorytmu wyszukiwania ciągów wyrazowych z reduplikacją rzeczowników "nieregularnych" (typu "koniec końców", "ramię przy ramieniu") – czyli jak wytłumaczyć komputerowi powstanie samogłosek nosowych czy zanik i wokalizację jerów.
4. Maciej MARYL, Piotr WCIŚLIK (Warszawa): Polska Bibliografia Literacka – laboratorium wiedzy o współczesnej kulturze polskiej.
5. Leszek MAŁCZAK (Kraków): Polsko-słowiańskie związki kulturalne. Propozycja modułu w ramach grupy roboczej Slawistyka cyfrowa.
6. Błażej OSOWSKI (Poznań): Czego dowiemy się o opracowaniach dialektologicznych z iSybislawa?
7. Julia OSTANINA-OLSZEWSKA, Janusz PARFIENIUK, Piotr STAWIŃSKI (Warszawa): CoLT* i jego zastosowania w komunikacji, nauczaniu i badaniach językowych.
8. Michał B. PARADOWSKI, Łukasz JONAK (Warszawa): Neologizmy w sieci.
9. Алла А. ТАРАН (Czerkasy): Типи формально-семантичних відношень між термінами в мові ключових слів системи iSybislaw.
10. Marta WOJEWÓDZKA (Warszawa): RCIN - możliwości (nie)wykorzystane. Rozważania o metodzie opracowywania materiałów dźwiękowych w IS PAN.
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA
NOWOCZESNE SYSTEMY SLAWISTYCZNEJ INFORMACJI BIBLIOGRAFICZNEJ
– DZIŚ I JUTRO
Warszawa, 8-9 października 2015 r.
Organizatorzy: Instytut Slawistyki PAN, Fundacja Slawistyczna, Komisja Bibliografii Lingwistycznej przy MKS.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI:
1. Júlia BEHÝLOVÁ (Bratysława): Slovenská bibliografia, bibliografia v jazykovede a jazyková norma.
2. Marcin FASTYN (Warszawa): Rola dopowiedzenia w wyszukiwaniu informacji – na przykładzie bazy iSybislaw oraz polskojęzycznej Wikipedii.
3. Євгенія A. КАРПІЛОВСЬКА (Kijów): Шкала еквівалентності термінів-кореферентів в інформаційно-пошуковій системі iSybislaw.
4. Paweł KOWALSKI (Warszawa): Terminologia językoznawcza w abstraktach i streszczeniach prac naukowych (na przykładzie bazy iSybislaw i wybranych czasopism naukowych).
5. Оксана А. ОСТАПЧУК (Moskwa): Язык и речь в составе ключевых слов в информационно-поисковой базе iSybislaw.
6. Maria PRZASTEK-SAMOKOWA, Zenon MIKOS (Warszawa): iSybislaw – znany, udostępniany, wykorzystywany?
7. Юлія В. РОМАНЮК (Kijów): Критерії добору ключового слова: позиція автора vs. користувача.
8. Zofia RUDNIK-KARWATOWA (Warszawa): Zarządzanie wiedzą z zakresu językoznawstwa slawistycznego w systemie informacyjno-wyszukiwawczym iSybislaw – uwagi językoznawcy.
9. Marek-Mladen STANOJEVIĆ, Barbara KRYŻAN-STANOJEVIĆ (Zagrzeb): Struna – ogólnonarodowy chorwacki projekt terminologiczny.
10. Jana WACHTARCZYK (Bratysława): Je slovenská jazykovedná produkcia viac v štýle Enemy Unknown alebo Civilization V? Niekoľko podobenstiev o slovenských vedeckých časopisoch a strategických hrách.
11. Яўгенія ВОЛКАВА (Mińsk): Некаторыя аспекты ўпарадкавання шматмоўнай картатэкі ключавых слоў нетэрміналагічнага характару ў бібліяграфічнай базе iSybislaw і аптымізацыі яе выкарыстання.
POZOSTAŁE REFERATY WYGŁOSZONE NA KONFERENCJI:
1. Jakub BANASIAK (Warszawa): Terminologia składniowa z perspektywy indeksowania i wyszukiwania informacji w systemie iSybislaw.
2. Wiesław BABIK (Kraków), Justyna MYSZOR (Skawina): O burzeniu informacyjnej wieży Babel – słowa kluczowe w ofensywie?
3. Bożena BEDNAREK-MICHALSKA (Toruń): Repozytoria surowych danych badawczych dla humanistyki.
4. Диана БЛАГОЕВА (Sofia): Библиографска информационна система за българска лексикология, фразеология и лексикография.
5. Miroslav DUDOK (Bratysława): Hranice jazyka a jazykovednej infraštruktúry.
6. Siergiej GRINEV-GRINIEWICZ (Białystok): Semantic Phenomena and Processes in Linguistic Terminology.
7. Вікторія Л. ІВАЩЕНКО (Kijów): Термінопростір міжмовних лексичних відповідників в лінгвістичних словниках і текстах славістичної проблематики та інформаційно-пошуковій системі iSybislaw.
8. Małgorzata KORNACKA (Warszawa): Kilka pytań o pytania w tytułach prac językoznawczych: czy są jednorodne? co sygnalizują? jak je opisywać?
9. Jan F. NOSOWICZ (Warszawa): Ergonimy w systemach informacyjno-wyszukiwawczych.
10. Błażej OSOWSKI (Poznań): Opracowania dialektologiczne w iSybislawie.
11. Людмила РЫЧКОВА (Grodno): Консубстанциональность специальной лексики как проблема информационного поиска.
12. Jadwiga SADOWSKA (Białystok): Współczesny model dziedzinowych bibliograficznych systemów informacyjno-wyszukiwawczych.
13. Эльвира А. СОРОКИНА (Moskwa): Особенности проявления синонимии в лингвистической терминологии.
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA
УКРАЇНСЬКА ТЕРМIНОЛОГIЯ I СУЧАСНIСТЬ
(TERMINOLOGIA UKRAIŃSKA I WSPÓŁCZESNOŚĆ)
Kijów, 22-24 kwietnia 2015 r.
Organizatorzy: Instytut Języka Ukraińskiego NAN Ukrainy, Komisja Terminologiczna NAN Ukrainy, Komisja Terminologiczna przy MKS i Komisja Bibliografii Lingwistycznej przy MKS.
Sekcja: Термiнологiя сучасного славiстичного мовознавства в iнформацiйно-пошуковiй системi iSybislaw (Terminologia współczesnego językoznawstwa slawistycznego w systemie informacyjno-wyszukiwawczym iSybislaw).
Organizator: Komisja Bibliografii Lingwistycznej przy MKS. Przewodniczące sekcji: Євгенія А. Карпіловська i Zofia Rudnik-Karwatowa.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI:
1. Євгенія КАРПІЛОВСЬКА (Кijów): Значення термінів-варіантів для оптимізації інформаційно-пошукової мови бази iSybislaw.
2. Iwona ŁUCZKÓW (Wrocław): Z badań nad ustalaniem ekwiwalencji polskich i ukraińskich terminów gramatycznych (na przykładzie prac zarejestrowanych w systemie iSybislaw).
3. Юлія РОМАНЮК (Кijów): Еквiвалентнiсть граматичних термiнiв у сучасному славiстичному мовознавствi (дiєслово).
4. Zofia E. RUDNIK-KARWATOWA (Warszawa): Porządkowanie terminologii dla potrzeb systemu informacyjno-wyszukiwawczego iSybislaw.
5. Яўгенія ВОЛКАВА (Mіńsk): Кaрэляцыя памiж тэрмiнам i дакументам у бiблiяграфiчнай базе iSybislaw: да пытання рэлевантнасцi пошуку.
POZOSTAŁE REFERATY WYGŁOSZONE W SEKCJI:
1. Jakub BANASIAK (Warszawa): Wybrane zagadnienia terminologii składniowej – między tradycją, spójnością i relewancją: z perspektywy systemu informacyjno-wyszukiwawczego iSybislaw.
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA
DYNAMIKA WSPÓŁCZESNEGO SŁOWNICTWA SŁOWIAŃSKIEGO
W PRZESTRZENI STYLOWO-FUNKCJONALNEJ
Warszawa, 5 listopada 2014 r.
Organizator: Instytut Slawistyki PAN.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI:
1. Євгенія А. КАРПІЛОВСЬКА (Kijów): Варіанти термінів мовознавства у сучасній науково-освітній практиці і в часовій перспективі.
2. Iwona ŁUCZKÓW (Wrocław): Adaptacja pewnych terminów gramatycznych z wybranych języków słowiańskich w pracach językoznawczych wydanych w Polsce po 2000 roku.
3. Zofia RUDNIK-KARWATOWA (Warszawa): Dynamiczne procesy w słowiańskiej terminologii językoznawczej (na przykładzie wybranych kategorii nazw).
4. Jana WACHTARCZYK (Bratysława): Slovenské a poľské kolektívne antroponymá ako špecifická prezentácia jazykovo-kultúrnej identity.
5. Яўгенія ВОЛКАВА (Mińsk): Да пытання семантычных зрухаў у працэсе інтэрнацыяналізацыі лінгвістычнай тэрміналогіі.
Wymienione wystąpienia poświęcone były terminologii językoznawczej, m.in. stosowanej do budowy języka informacyjnego w systemie iSybislaw. Na liście nie uwzględniono pozostałych referatów dotyczących różnych aspektów dynamiki słownictwa ogólnego i potocznego.
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA
NOWOCZESNE SYSTEMY SLAWISTYCZNEJ INFORMACJI BIBLIOGRAFICZNEJ
– DZIŚ I JUTRO
Warszawa, 3-4 października 2013 r.
Organizatorzy: Instytut Slawistyki PAN, Fundacja Slawistyczna, Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej UW, Towarzystwo Naukowe Warszawskie, Komisja Bibliografii Lingwistycznej przy MKS.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI:
1. Євгенія А. КАРПІЛОВСЬКА (Kijów): Роль непрямої номінації в сучасній слов’янській лінгвістичній термінології.
2. Iwona ŁUCZKÓW (Wrocław): Ekwiwalencja terminologii językoznawczej w systemie informacyjnym iSybislaw a tradycja opisu języków słowiańskich.
3. Zenon MIKOS (Warszawa): Rozwój funkcjonalności systemu informacji bibliograficznej językoznawstwa slawistycznego – od SYBISLAWA do iSybislawa.
4. Оксана А. ОСТАПЧУК, Мадина М. АЛЕКСЕЕВА (Moskwa): Проблема эквивалентности многокомпонентных терминов в базе славянского языкознания iSYBISLAW (на примере русского и польского языков).
5. Jana PAPCUNOVÁ (Praga): Databáze iSybislaw a Bibliografie české lingvistiky v dalším období spolupráce.
6. Anja POHONČOWA (Budziszyn): Hornjoserbska rěčespytna terminologia.
7. Maria PRZASTEK-SAMOKOWA (Warszawa): O autorskich słowach kluczowych z językoznawstwa na wybranych przykładach bułgarskich i polskich.
8. Юлiя В. РОМАНЮК (Kijów): Українська авторська термінологія в системі iSybislaw (дієслово).
9. Zofia RUDNIK-KARWATOWA (Warszawa): Wielojęzyczny system informacyjno-wyszukiwawczy językoznawstwa slawistycznego iSybislaw: wyzwania, osiągnięcia i możliwości.
10. Marek STANOJEVIĆ, Barbara KRYŻAN-STANOJEVIĆ (Zagrzeb): Słowa kluczowe podawane przez autora publikacji jako podstawa opisu bibliograficznego w iSybislawie.
11. Franc ŠĚN (Budziszyn): Łužisko-serbska bibliografija – jeje stawizny a přichodne nadawki.
12. Яўгенiя ВОЛКАВА (Mińsk): Дынамічныя працэсы ў беларускай лінгвістычнай тэрміналогіі.
POZOSTAŁE REFERATY WYGŁOSZONE NA KONFERENCJI:
1. Wiesław BABIK (Kraków): Słowa kluczowe, tagi..., i co dalej ?
2. Jakub BANASIAK (Warszawa): Synonimia i bliskoznaczność a synonimia wyszukiwawcza w systemie informacyjno-wyszukiwawczym (na przykładzie terminologii językoznawczej i systemu iSybislaw).
3. Grażyna CHARYTONIUK-MICHIEJ (Białystok): Literatura białoruska w Polsce po 1989 roku. O potrzebie tworzenia bazy literackiej.
4. Marcin FASTYN (Warszawa): iSybislaw sprzymierzeńcem studentów, doktorantów oraz pracowników naukowych.
5. Wiesław GLIŃSKI, Dorota Krystyna REMBISZEWSKA (Warszawa): Projekt i realizacja bazy Atlasu gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny.
6. Bożena ITOYA (Warszawa): System informacyjno-wyszukiwawczy iSybislaw jako źródło wiedzy o współczesnej sorabistyce.
7. Marek IWANOWSKI (Warszawa): Filolog pyta o bibliografię zawartości Internetu.
8. Małgorzata KORNACKA (Warszawa): Kolekcja w teorii i praktyce: w tekstach specjalistycznych, przypisach, tytułach, abstraktach i słowach kluczowych.
9. Paweł KOWALSKI (Warszawa): Streszczenie (abstrakt) jako element opisu dokumentu w bazie iSybislaw.
10. Wacław WALECKI (Kraków): Jak budujemy slawistyczną bazę bibliograficzną z zakresu literaturoznawstwa, kulturoznawstwa i komparatystyki.
11. Sonja WÖLKE (Budziszyn): Tekstowy korpus a dalše informaciske srědki wo hornjoserbskej rěči w interneće.
OKRĄGŁY STÓŁ
BIBLIOGRAFIA W DYNAMICZNIE ZMIENIAJĄCEJ SIĘ PRZESTRZENI INFORMACJI
Moderator, wprowadzenie do dyskusji: Jadwiga Woźniak-Kasperek (Warszawa), uczestnicy: członkowie Komisji.
SESJA NAUKOWA
SYSTEM INFORMACJI SLAWISTYCZNEJ ISYBISLAW
– METODOLOGIA I PRAKTYKA
Warszawa, 8 listopada 2012
Organizatorzy: Instytut Slawistyki PAN i Towarzystwo Naukowe Warszawskie, pod honorowym patronatem Komisji Bibliografii Lingwistycznej przy MKS.
REFERATY CZŁONKÓW KOMISJI:
1. Iwona ŁUCZKÓW (Wrocław): Problem ekwiwalencji słów kluczowych w systemie iSybislaw - na przykładzie wybranych terminów z zakresu morfologii i składni.
2. Zenon MIKOS (Warszawa): Rozwój funkcjonalności systemu informacji bibliograficznej językoznawstwa slawistycznego.
3. Zofia RUDNIK-KARWATOWA (Warszawa): Problemy metodologiczne slawistycznej informacji naukowej i ich rozwiązanie w systemie iSybislaw.
POZOSTAŁE REFERATY WYGŁOSZONE NA SESJI:
1. Jakub BANASIAK (Warszawa): Znaczenie i odniesienie terminologicznych słów kluczowych a strategie wyszukiwawcze i indeksacyjne.
2. Marcin FASTYN (Warszawa): Dopowiedzenia w języku słów kluczowych bazy iSybislaw - zasady użycia i rodzaje.
3. Bożena ITOYA (Warszawa): Opis prac dotyczących języków mniejszościowych w bazie iSybislaw – problemy i sposoby ich rozwiązywania.
4. Paweł KOWALSKI (Warszawa): Indeksowanie dokumentów dotyczących języków południowosłowiańskich w platformie iSybislaw - wybrane zagadnienia.